Niemoralny widelec, czyli krótka historia sztućców

Niemoralny widelec, czyli krótka historia sztućców

Sztućce to bardzo ważny elment zastawy stołowej. Co prawda, w niektórych kulturach ludzie radzą sobie bez nich. Jednak w naszej szerokości geograficznej nie możemy się bez nich obejść. Czy tak było zawsze? Przeczytaj ten post i dowiedz się nieco o historii sztućców!

Nóż

Noże

Najstarszym ze sztućców jest nóż, którym posługiwano się już w epoce kamiennej. Pierwszy nóż - ostro zakończony kawałek kamienia był podstawowym narzędziem pracy, służył do oprawiania upolowanej zwierzyny. Później nóż pełnił również funkcję dzisiejszego widelca - przenoszono nim pożywienie do ust. Nóż stołowy jaki znamy w obecnej formie wykształcił się dopiero w XVII w., gdy Ludwik XIV wprowadził zakaz używania ostro zakończonych noży dla bezpieczeństwa biesiadników. Końcówka noża została zaokrąglona by zminimalizować ryzyko skaleczenia się podczas wkładania jedzenia do ust.

Łyżka

Łyżki i chochle

Do spożywania potraw płynnych od pradawnych czasów używano występujących w naturze form z naturalnym zagłębieniem. Cochlea - greckie i łacińskie określenie na łyżkę - oznacza spiralną muszlę ślimaka, której używano jako łyżki. Angielskie słowo spoon pochodzi od anglo-saksońskiego spon - odłamek, kora, łupka z drzewa. Łyżki składające się z trzonka i czerpaka zaczęli wytwarzać Rzymianie w I w. n. e.

Widelec

WidelceWidelec sprowadziła do naszej kultury w XI w. księżniczka Maria Argyropoulina z Bizancjum, która poślubiła weneckiego dożę. Sprowadzony przez nią sztuciec wydawał się ówczesnym Europejczykom szczytem ekstrawagancji a jego używanie uważano za heretycką demonstrację. Mocą Kościoła Katolickiego został uznany za przedmiot niemoralny i zakazany. Przedwczesna śmierć Księżniczki Marii Argyropouliny potwierdziła obawy Kościoła, była oczywistą karą boską za używanie diabelskiego narzędzia. Z upływem czasu lęk przed widelcem malał a jego użycie powszechniało, szczególnie dzięki kuchni włoskiej - okazał się idealnym narzędziem do konsumpcji spaghetti. Początkowo widelec był całkiem prosty i posiadał tylko dwa zęby. W XVII w. formę wygięto i wyposażono w trzy lub cztery zęby. Od tej pory widelec służyć mógł nie tylko do nabijania mięsa ale też do nabierania i konsumpcji potraw sypkich.

Sztućce do serwowania

Sztućce do serwowania

Od początku XVIII w. na stół zaczęto podawać osobne sztućce przeznaczone do nakładania potraw z półmisków. Nazywane były „łyżkami do dzielenia, łyżkami do częstowania”, dziś mówimy o nich "sztućce do serwowania", "sztućce do podawania" albo „sztućce środka stołu”.

Przez całe wieki sztućce były luksusem przeznaczonym dla wyższych sfer. Noszono je ze sobą na przyjęcia, podkreślały status społeczny i majątkowy właściciela. Robione były na zamówienie, często sygnowane były nazwiskiem lub inicjałami posiadacza. Seryjną produkcję sztućców rozpoczęto dopiero w XIX w. Od tego czasu ich użycie spowszedniało i goszczą na naszych stołach codziennie a ich mnogość i wyspecjalizowanie może przyprawić o zawrót głowy.

Sztućce do ryb i owoców morza

Sztućce do ryb i owoców morzaOwoce morza zyskują coraz wiecej zwolenników, nie tylko z powodu walorów smakowych ale też ze względu na ich wartości odżywcze. Owoce morza są pyszne, ale też nieco kłopotliwe w jedzeniu. Trzeba umieć sobie poradzić z pancerzem kraba czy muszlami małży. Do tego doskonałe będą specjalne sztućce do ryb i owoców morza, które ułatwią zadanie nawet niewprawionym amatorom darów morza. Ciekawa i bardzo elegancka jest kolekcja Alessi Colombina Fish. To seria sztućców ze stali nierdzewnej specjalnie dedykowana nadmorskim specjałom. Zdobienie w postaci wytłoczonej rybiej łuski na trzonkach dodatkowo podkreśla jej przeznaczenie.

Sztućce dla dzieci

Sztućce dla dzieciJak dobrze wybrać sztućce dla najmodszych? Sztućce dla dzieci rożnią się od tych dla doroslych przede wszystkim rozmiarem. Muszą być mniejsze by zmieściły się w małych rączkach. Inny będzie też kształt sztućcow dla malucha. Dobrze by miały bardziej zaakrąglony kształt, tak aby nawet poczatkujący mały użytkownik nie zranił się podczas jedzenia. Często łyżki dla dzieci są specjalnie wygięte by ułatkić nagarnianie jedzenia. Bardzo ważny jest materiał z którego wykonane są sztućce. Istotne by był to materiał ktory nie wchodzi w rekcję z żywnoscią - tworzywo sztuczne wolne o BPA lub stal nierdzewna.

Kolorowe zdobienia i bajkowe motywy zachęcą niejadka do jedzenia, ożywią stół i sprawią, że dziecko samo będzie chciało po nie sięgać.